Spoorzone Theresia

In september 2005 publiceerde de Stichting Belangengroep Spoorzone Theresia (BST) een brochure waarin zij standpunten vastlegde m.b.t. de wijk Theresia en de te verwachten ontwikkelingen in de Tilburgse spoorzone. Deze brochure kunt u lezen op de website van BST: www.spoorzonetheresia.nl. De genoemde punten zijn opgesteld na raadplegingen – o.a. in buurtcafés – van bewoners en werden met politieke zowel als ambtelijke vertegenwoordigers van de gemeente gecommuniceerd.

De standpunten van de BST zijn nog steeds:

Theresia moet een woonwijk blijven.
Een structurele verbinding tussen ‘noord’ en ‘zuid’.
Een ‘cultureel lint’ van het station naar het museumgebied met aandacht voor ‘groen’.
De Noordlaan niet als sluiproute voor doorgaand verkeer ‘west/oost’ en v.v.
Parkeren in de spoorzone ondergronds en met voldoende capaciteit.
Gefaseerde in-/ uitvoering van de plannen en ontwikkelingen.
Veiligheid en leefbaarheid als rode draad en toetssteen.
De BST als structurele partner in de ‘denktank’

De gemeente werkt inmiddels aan de contouren van een Masterplan voor de spoorzone. Dat de gemeente tot overeenstemming is gekomen met de NS en Pro-Rail over de verhuizing van de NS – werkplaats betekent dat de planontwikkeling in een nieuw stadium is gekomen.

Voor de verdere visie – ontwikkeling en planvorming is gekozen voor en aantal invalshoeken.
Eigenlijk vragen BST en de gemeente zich af:

“Wat willen we met de spoorzone gezien vanuit die gekozen invalshoeken?”

Economische activiteiten.
Cultuur
Onderwijs / Jongeren
Sport en evenementen
Wonen / Sociale veiligheid / Groen
Verkeersafhandeling en parkeren

BST stelt dat primair een keuze moet worden gemaakt voor een hoofdfunctie voor het te ontwikkelen gebied. De andere keuzes zijn dan afleidingen van die hoofdkeuze. Daarbij wilt BST kiezen voor het accent op cultuurinvulling in brede zin van het woord.

Voor de economische activiteiten betekent deze keuze dat er b.v. geen nieuw winkelcentrum moet worden ontwikkeld, maar wel dat er plaats moet zijn voor ondernemersinitiatieven die gerelateerd zijn aan de culturele functie van het gebied. Te denken valt daarbij aan het vestigen van een Grand – Café in de kop van het NS – gebouw aan het NS – Plein. Dit zou dan een ‘opstappunt’ kunnen worden van de culturele routes, die Tilburg op de kaart moeten gaan zetten als Cultuurcentrum van Brabantstad. Er zijn dan routes te ontwikkelen met ieder een eigen vormgegeven bewegwijzering o.a. naar het verder te ontwikkelen museumkwartier ‘Oud – Noord’ met als interessante – nu al bestaande – punten Museum De Pont, Wilhelminapark en het Textielmuseum. De route naar deze musea wordt als een groene long ingericht, vanaf het station via de Stedekestraat naar de musea. Voorts een route naar het Veemarktkwartier, het Theaterkwartier en de Spoorlaanmusea. Dit Grand- Café is ook interessant als uitvalsbasis voor het gaan winkelen in de richting van de Heuvel en de Besterd. Daarnaast biedt de spoorzone m.n. in het oostelijk gelegen gebied tussen het spoor en de Noordlaan huisvesting aan gemengde woonwerk- bedrijven en -activiteiten. Te denken valt aan advocatuur, notarissen, accountants en administratiekantoren en andere zakelijk dienstverleners. Steeds met voldoende parkeren op eigen terrein.

In de te behouden gebouwen en nieuw te bouwen locaties in het gebied kan gezocht worden naar gebruikers die nu nogal gespreid in Tilburg zitten maar wel een invulling zouden kunnen geven aan de culturele doelstelling van het gebied. Daarbij is het van belang een gemengd publiek aan te trekken wat betreft leeftijd en te verkiezen activiteit. De Hall of Fame en het Centrum voor Amateurkunst zijn daar voorbeelden van. Met het binnen het gebied brengen van deze twee spelers op de cultuurmarkt wordt de diversiteit van activiteiten en gebruikers bevorderd en tevens kunnen dwarsverbindingen worden geëntameerd. Ook is het inrichten van een expositieruimte voor de vele (amateur-) kunstbeoefenaars een leuk idee. En natuurlijk moet er dan ruimte ontstaan voor verwante cultuureducatie. In de spoorzone of in de museumroute via b.v. de Stedekestraat kan gedacht worden aan het vestigen van het Muziekinstrumentenmakersmuseum, het poppenmuseum en ook zou het leuk zijn een kermismuseum te gaan opzetten. (Ga eens praten in Bergen op Zoom) Kies voor ‘bruisende’ activiteiten rond die musea. Daarbij speelt o.a. het Wilhelminapark een evenementenrol. “Tilburg; het jaar rond cultuurstad” Winterijspret en zomerkolder. Heel uitdagend is het een cultuurvervoerssysteem tussen de kwartieren te ontwikkelen. In Tilburg reis je met de TilburgTram. Ook over de cityring draag je dan Tilburg; cultuurstad uit.

Tilburg profileert zich al decennia als onderwijsstad. Laat de gezamenlijkheid van het scala aan onderwijs in Tilburg een “Onderwijs voorlichting- en activiteitencentrum” inrichten. Zorg daarbij voor een up-to-date studiecentrum met uitgebreide mediatheek met studiezalen, ICT- voorzieningen, mensa en ook Studium Generale faciliteiten. Uiteraard kan daar de horeca op inspelen. De vestiging van de Bibliotheek kan het geheel vervolmaken. Innovatie – al dan niet experimenteel van aard – op onderwijsgebied bevelen we aan in de spoorzone. De Nieuwe School, Circusschool, School voor de Journalistiek en internationale opleidingen.

Voor de wijk Theresia is het van belang dat er voldoende sportmogelijkheden komen. Daarbij moet ook gekeken worden naar de plannen voor het multifunctionele centrum dat samen met de School “De Stappen” wordt ontwikkeld. Wijkoverstijgend is het goed een overdekt zwem-, fitness- en saunacomplex te ontwikkelen in de spoorzone. Door de centrale ligging bij het NS- station kan zo het autoverkeer van en naar dit soort voorzieningen terug worden gedrongen. Als er dan ook nog in Berkel-Enschot / Udenhout een NS- station komt is dit helemaal aantrekkelijk.

Woonvormen moeten gemêleerd zijn wat betreft huur en koop, hoog- en laagbouw. Aandacht voor goede architectuur initiatieven worden toegejuicht door BST. Aandacht voor het behoud van cultureel industrieel erfgoed moet terug komen in de architectuurinitiatieven. Tevens zal de wijk gebaat zijn bij aandacht voor voldoende starterswoningen. Studentenhuisvesting moet ruimte krijgen. De relatie met de woonwijk Theresia wordt versterkt en nog aantrekkelijker door voldoende grondgebonden woningaanbod te realiseren. In het westelijk gebied van de spoorzone is ruimte voor aanmerkelijk hoogbouw. Te denken valt daarbij b.v. aan de ruimte tussen het spoor en de Lochtstraat. Wel vindt BST dat qua materiaalkeuze geen betonnen blokken moeten ontstaan maar baksteenbouw te prefereren is. Hoogbouw zou vanaf het spoor moeten evolueren naar laagbouw de wijk in. Bij alle ontwikkelingen op het gebied van wonen en werken in de spoorzone en te ontwikkelen wijkdeelgebieden moet voldoende ruimte worden gemaakt voor het parkeren op eigen terrein.

Om de (sociale) veiligheid te bevorderen is het noodzakelijk locaties en activiteiten zo te kiezen dat er geen afgelegen stille plekken ontstaan. Daartoe kan b.v. gedacht worden aan het vestigen van de gezamenlijk onderwijsvoorziening direct aan de te doorboren spoordijk op de hoogte van de Willen II – straat. En verder verdient de verlichting en camerabewaking onze aandacht.

De vestiging van het busstation aan de zuidzijde (laten liggen waar het nu ligt) heeft de voorkeur van BST. De taxistandplaatsen zouden dan wel aan de noordzijde kunnen worden ingericht. Hierdoor bevorder je de ontwikkeling van twee gelijkwaardige ingangen voor het CS – station. En terecht voor het Centraal Station van Brabantstad.

De BST spreekt zich nog steeds uit voor twee brede toegankelijke noord / zuid – verbindingen voor voetgangers en fietsers bij het station en ter hoogte van de Willen II – straat.
Stichting BST
31 mei 2007